วันจันทร์ที่ 24 สิงหาคม พ.ศ. 2558

"เกสา โลมา นขา ทันตา ตโจ"



มูลกรรมฐาน คืออะไร


มูลกรรมฐาน เป็นกรรมฐานบทแรกที่กุลบุตรผู้บรรพชาอุปสมบทเข้ามาในพระพุทธศาสนาแล้ว พระอุปัชฌาย์ทุกองค์ต้องบอกแก่ภิกษุผู้บวชใหม่ ให้รู้จักพิจารณาความไม่งามของสังขาร อันได้แก่ "เกสา โลมา นขา ทันตา ตโจ" หรือที่เรียกกันในภาษาชาวบ้านว่า "ผม ขน เล็บ ฟัน หนัง"

สาเหตุที่พระอุปัชฌาย์ ต้องบอกมูลกรรมฐานนี้ แก่ภิกษุผู้บวชใหม่ ก็เพราะว่า ภิกษุผู้บวชเข้ามาในพระธรรมวินัย จะได้รู้เท่าทันความเป็นจริงของสังขาร ไม่หลงยึดติดไปกับภาพลวงตา อันเกิดขึ้นจากอวิชชา จนมองไม่เห็นความเป็นจริงว่า สังขารทั้งหลายนั้นไม่เที่ยง เป็นทุกข์ ไม่ใช่ตัวตน และมีความเสื่อมสลายไปในที่สุด หากพิจารณาให้ดีจะเห็นว่า "ผม ขน เล็บ ฟัน หนัง" ที่คนทั่วไปหลงไหล ยึดติดว่าเป็นสิ่งสวยงาม เมื่อดูภายนอกก็แลดูดี แต่ถ้าเราดูแลไม่ดี มันก็จะสกปรก และกลายเป็นรังของเชื้อโรค ยกตัวอย่างเช่น "เส้นผม"